Örneğin, duyusal paneller pahalıdır, ancak şirketlerin bu özel maliyetten uzaklaşmasına izin verebilecek bir alternatif vardır.
Duyusal algı, fiziksel gıda özelliklerinin tüketim sırasında belirli duyumlar üretmek için hareket ettiği mekanizmaları inceleyerek, ürün geliştirmeyi basitleştirmek için bir Doku(tekstür) Analizörü kullanılarak ölçülen parametrelerle ilişkilendirilebilir. Uygun ekipman satın alındığında, fiziksel parametrelerin ölçümü genellikle pahalı duyusal panellere etkili bir alternatif olarak görülür. Sonuç olarak, gıda endüstrisinin çok farklı alanlarındaki birçok çalışma, fiziksel parametreleri kullanarak ağız içi duyusal özelliklerini yansıtan yöntemler oluşturmak amacıyla yapılmıştır.
Duyusal çalışmalar pahalı, zaman alıcı ve sonuçlardaki büyük değişikliklere duyarlı olabilir. Genellikle tekrarlanabilir olduklarından ve bir süre sonra yorulmadan devam edebildikleri için, mümkün olduğunca enstrümantal çalışmaların yapılması tercih edilir.
Birçok şirket ve araştırma kurumu, enstrümantal verilere dayanan bir model kullanarak duyusal bir çalışmanın sonuçlarını tahmin ederek her iki tarafında da en iyisini elde etmeyi amaçlamaktadır. Bu, hem enstrümantal hem de duyusal verilerin geniş bir gövdesi kullanılarak ve ikisi arasında ilişkiler kurularak başarılır. Örneğin, sürülebilirlik teçhizatında yapılan sürelebilir ürün kıvam testi göz önüne alındığında, numuneyle dolu dişi bir koni, aynı boyutlardaki bir erkek koni kullanılarak tamamen yer değiştirir. Nüfuz etme eğrisinin altındaki pozitif kuvvet ve alan (kesme sıkılığı ve kesme işi) ve ayrıca negatif tepe kuvveti ve çekilme eğrisinin altındaki alan (yapışkanlık ve yapışma işi) ölçülür.

Bir duyusal panelde yoğurt incelendiğinde, “kremsi” gibi daha az temel parametreleri ölçmeleri istenir. Bir Doku Analizöründe ölçülen kesme işi, bu parametreyle ilgilidir, ancak iki değişken arasında doğrudan orantılı bir ilişki olması gerekmez. Diğer faktörler de dikkate alınmalı ve model devreye giriyor.

Duyusal ve enstrümental ölçümler, bir veri setindeki en önemli ilişkileri belirleyen istatistiksel bir prosedür olan temel bileşen analizi kullanılarak birleştirilir ve analiz edilir. Bu işlemin ardından regresyon analizi, enstrümantal parametrelerden duyusal özellikleri modellemek için kullanılır. Bu, araçsal ölçümlerin duyusal puanları nasıl yansıttığını gösterir. Bir duyusal panelin değişken yapısı, modelin daha fazla sayıda katılımcı ile daha başarılı olacağı anlamına gelir.

Bu prosedürü gerçekleştirmek için, söz konusu duyusal parametrelerin tanımları ortaya konmalı ve bu tanımlar daha sonra duyusal parametrelerin değerlendirilmesinde optimum araçsal prosedürleri tanımlamak için kullanılır.

Örnek olarak elmaların kullanılması (Barreiro ve ark. 1998), meyvenin “unu” ilgi alanıdır. Bir duyusal panel, canlılığı netlik, sertlik ve sulu olma kaybı ve ağızdaki un hissi artışı olarak gösterebilir. Enstrümantal sıkıştırma testinin bu dört özellikle (ayrı bir akustik dürtü testi olduğu gibi) yüksek oranda korelasyon gösterdiği bulundu, bu yüzden bu testlerin yemek yemenin değerlendirilmesinde enstrümantal referans testleri olarak faydalı olduğu bulundu.

Kullanılacak reolojik tekniklerin kullanılmasına rağmen, 2016 çalışmasının sonuçları (He ve ark.), Sonuçta bir dizi ağız hissi algısı ile ilişkilendirilebilecek tek bir reolojik parametrenin olmadığını ve bunun da doku analizine uygulanabileceğini vurgulamıştır. Kremlik gibi bir ağızlık hissi yalnızca bir araçsal sonuçla tanımlanamaz, bu nedenle öngörücü bir model kombinasyon halinde birkaç araçsal parametre kullanır. Kabukluların reolojik ölçümlere duyusal niteliklerine ilişkin böyle bir başka çalışma (Jellema ve ark. 2005), enstrümantal ölçümlerin duyusal analiz için tamamlayıcı olduğunu ve uygulayıcı için ürünün geliştirilmesinin erken bir aşamasında görevini büyük ölçüde kolaylaştırabileceğini göstermiştir. Modelin daha az korelasyon gösterdiği bu gibi durumlarda bile, bu değerlendirme türü son derece yararlıdır.

Bu analitik sürecin son ürünü, enstrümantal testler sırasında ölçülen parametrelerin bir kombinasyonunu kullanarak söz konusu duyusal niteliklerin istatistiksel bir modelidir. Bu, bu enstrümantal testlerin öngörücü olarak kullanılabileceği güveni hesaplamaya yardımcı olur. Söz konusu duyusal parametre, her bir araçsal sonucun ve onun korelasyon katsayısının toplam ürünüdür. Uygulamada, bu sadece sonuç elektronik tablosunun aynı zamanda korelasyon katsayıları kümesini de içermesini gerektirir. Bu, Exponent elektronik tablo paketini kullanarak gerçekleştirmesi kolay bir iştir ve ilk istatistiksel analiz, özel bir yazılım paketi kullanılarak otomatik olarak gerçekleştirilebilir.

Tüm enstrümantal sonuçlar tüm duyusal parametreler için faydalı olmayacaktır. Örneğin, yukarıdaki yoğurt örneğinde yapışkanlık, kremsi bir ağızlık hissi üzerinde çok az etkiye sahip olabilir. Dolayısıyla yapışkanlık kremlik modelinden ihmal edilir.

Başarılı olursa, bu teknik, enstrümantal ölçümler ile bir tüketici bir ürünü yerken hissettiği çok boyutlu duyumlar arasındaki korelasyon hakkında bilgi edinerek, erken gelişim aşamalarında duyusal panellere gerek duymadan yeni gıda ürünlerinin taranma üretiminin arttırılmasına yardımcı olabilir.

Analiz, gıda endüstrisi ile sınırlı değildir. Diğer birçok endüstri, duyusal panel testlerinden (kozmetik, ilaç ve ambalaj gibi) faydalanır ve bu analiz yöntemi, maliyet azaltma potansiyeli sunan her bir durum için uygulanabilir.